Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej

Pierwszy oficjalny koncert symfoniczny odbył się 2 marca 1945 roku w częstochowskim Teatrze Miejskim. Wkrótce Orkiestra usamodzielniła się i otrzymała pierwszą siedzibę przy ulicy Dąbrowskiego 16, która służyła Orkiestrze przez 20 lat. Od 1954 roku podjęto starania o budowę sali koncertowej. Ich efektem jest budynek, w którym filharmonicy pracują do dziś (30% kosztów powstałego obiektu to wkład mieszkańców miasta). Budowa gmachu Filharmonii to ogromna zasługa wieloletniego dyrektora administracyjnego Orkiestry - Dionizego Krzepczaka. We wrześniu 1965 roku Orkiestra przeniosła się do swojej nowej siedziby przy ulicy Konkielów (dziś: Wilsona), noszącej miano Dom Kultury "Filharmonia". Odtąd do Częstochowy chętniej przyjeżdżali wybitni dyrygenci i soliści, występowały także zespoły zagraniczne m.in.: Lozańska Orkiestra Kameralna, Moskiewska Orkiestra Symfoniczna. Poza tradycyjnymi formami koncertów symfonicznych, kameralnych i szkolnych, Orkiestra stała się gospodarzem i organizatorem trzech festiwali: Polskiego Festiwalu Skrzypcowego, Ogólnopolskiego Festiwalu Jeunesses Musicales "Pro Musica" i Festiwalu Muzyki Młodzieżowej. Dwa pierwsze przez wiele lat były kontynuowane. Na stanowiskach szefów Filharmonii zaistnieli najwybitniejsi dyrygenci, m.in.: prof. Krzysztof Missona, Zygmunt Szczepański. Od 1972 roku stanowisko dyrektora Państwowej Orkiestry Symfonicznej objął na 14 lat Zygmunt Hassa. Był on obok Leona Jelonka, najdłużej pracującym z zespołem dyrektorem i dyrygentem. Po utworzeniu województwa częstochowskiego, w 1976 roku, Orkiestra zyskała rangę Filharmonii. Od tego momentu zwiększyła się liczba koncertów, zróżnicowały się również ich formy, obejmując wszystkie gatunki muzyczne, od dzieł oratoryjno-kantatowych poprzez symfoniczne, popularne i rozrywkowe do koncertów kameralnych i recitali. Powstały również instrumentalne zespoły kameralne złożone z muzyków Orkiestry. Bardzo liczną część imprez stanowiły koncerty dla dzieci i młodzieży, zarówno symfoniczne jak i kameralne, odbywające się nie tylko w siedzibie zespołu, ale również w wielu miejscowościach województwa. Z myślą o najmłodszych organizowane były również niedzielne poranki muzyczne, wznowione w 2006 roku. Orkiestra koncertowała w wielu miejscowościach w kraju, biorąc udział w licznych festiwalach. Odbyła również pierwsze podróże zagraniczne do Bułgarii, Czechosłowacji, Włoch, Francji i Niemiec. W roku 1984 powołany do życia został nowy festiwal - "Ars Chori", którego miejsce w 1991 roku, w czasie kiedy funkcję dyrektora naczelnego sprawował Ireneusz Kozera (1986-1992), zajął Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej "Gaude Mater". W późniejszym czasie organizacją tego przedsięwzięcia zajęło się OPK „Gaude Mater”. Od 1990r. stanowisko dyrektora artystycznego, a następnie naczelnego objął Jerzy Kosek. Wzrósł skład Orkiestry, po raz pierwszy do 74 osób, a instrumentaliści legitymowali się wyższym wykształceniem muzycznym. W roku 1996 dyrektorem naczelnym Filharmonii został Leszek F. Hadrian. W 1998r. stanowisko dyrektora artystycznego objął Jerzy Swoboda. Od września 2005 r. dyrektorem artystycznym jest Jerzy Salwarowski. Z inicjatywy dyrektora Leszka F. Hadriana powstały: Festiwal Wiolinistyczny im. Bronisława Hubermana oraz Częstochowskie Spotkania Gitarowe. W ramach poszerzenia i uatrakcyjnienia oferty repertuarowej, od stycznia 1998 roku do grudnia 2002 roku działała przy Filharmonii Częstochowskiej Scena Operowo-Operetkowa, w ramach której odbyły się premiery m.in.: G. Donizettiego "Don Pasquale", St. Moniuszki "Straszny dwór" i "Halka", W. A. Mozarta "Wesela Figara". Natomiast w kwietniu 2001 roku pod nazwą Scena Eksperyment odbyła się premiera "Panny Julii" A. Strindberga, w której zostały połączone dwa rodzaje sztuki: teatr i muzyka. Filharmonia Częstochowska stała się również współorganizatorem Międzynarodowego Festiwalu Piosenki "Majowa Nutka" oraz organizatorem Festiwalu Jazzu Tradycyjnego, którego pierwsza edycja odbyła się w maju 2002 roku - I-st Hot Jazz Spring Częstochowa'2002.  W 2008 roku festiwal przemianowano na Jazz Spring Częstochowa, poszerzając formułę o różne rodzaje jazzu. Dzięki pani dyrektor Beacie Młynarczyk (funkcję swą sprawuje od 2006 roku) w Filharmonii Częstochowskiej zaistniał nowy edukacyjny projekt "Szkoła na Parnasie", a z inicjatywy dyrektora Jerzego Salwarowskiego (dyrektor artystyczny od września 2005 roku) w Częstochowie powstał Kurs Dyrygencki. W roku 2008 Filharmonia Częstochowska czynnie włączyła się w przywracanie pamięci rodzeństwu słynnych na całym świecie w XIX wieku śpiewaków, którzy swe losy związali z naszym regionem, organizując Konkurs Wokalny im. Jana, Edwarda i Józefiny Reszków. Oprócz ożywionej działalności we własnej siedzibie Orkiestra bierze udział w licznych festiwalach oraz występuje gościnnie w kraju i za granicą m.in. we Włoszech, Hiszpanii, Austrii, Francji, Niemczech, Holandii, Szwecji i Korei Południowej. Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej niejednokrotnie zapewniała oprawę muzyczną imprezom o zasięgu międzynarodowym: Kongres Mariologiczny (1990r.), Światowy Kongres Polonii Medycznej (1991r.), Światowy Dzień Młodzieży z udziałem papieża Jana Pawła ll (1991r.). Orkiestra ma na swoim koncie liczne nagrania CD oraz nagrania dla PR i TV. Z Orkiestrą występują wybitni dyrygenci oraz najwybitniejsi polscy soliści i wielu wykonawców zagranicznych, m.in. dyrygenci: Tomasz Bugaj, Jerzy Maksymiuk, Marek Pijarowski, Jerzy Salwarowski, Tadeusz Strugała, Karol Stryja, Stanisław Gałoński, Luciano Acocella (Włochy), Zelman Boxer (USA), Vladyslav Czarnecki (Niemcy), Cindy Egolf (USA), Volker Hempfiling (Niemcy), Michi Hayashi (Japonia), Vladimir Kiradjiev (Bułgaria), Olaf Koch (Niemcy), Arild Remmeril (Norwegia), Makoto Suehiro (Japonia), Joel Zuben (USA), Tsung Yeh (USA), Torsten Ostergen (Szwecja), Georg Mais (Niemcy), Tilo Lehmann (Niemcy), Antoine Mitchell (Wielka Brytania), Volker Schmidt-Gertenbach (Niemcy); wokaliści: Stefania Toczyska, Grażyna Brodzińska, Zofia Kilanowicz, Wiesław Ochman, Ewa Podleś, Bogdan Paprocki, Krzysztof Szmyt, Bogusław Morka, Adam Zdunikowski, Kazimierz Kowalski, Dariusz Stachura; instrumentaliści: Vadim Brodski, Kaja Danczowska, Krzysztof Jakowicz, Konstanty Andrzej Kulka, Tomasz Strahl, Michał Urbaniak, Wanda Wiłkomirska, Piotr Pławner, Kevin Kenner (USA), Janusz Olejniczak, Piotr Paleczny, Krystian Zimmerman, Waldemar Malicki, Jadwiga Rappe, Krzysztof Jabłoński, Eric i Marc Franceries (Francja), Barbara Górzyńska, Andrzej Bauer, Menahem Breuer (Izrael), Pablo de la Cruz (Hiszpania), Christian Wetzel (Niemcy).

Wróć